انواع دندان مصنوعی : هر آنچه که باید بدانید
دندان مصنوعی یا پروتز دندانی یک جایگزین مصنوعی برای دندان هی طبیعی است که از موادی مانند اکریلیک و رزین و نایلون و فلز و یا پرسلن ساخته میشود. این پروتز ها علاوه بر بازگردانده زیبایی دندان ها باعث عملکرد بهتر آنها در خوردن نیز میشوند. دندان های مصنوعی به صورت کامل (برای جایگزینی تمام دندان های یک فک) یا جزئی (برای جایگزینی چند دندان) هستند و به دو دسته اصلی ثابت و متحرک تقسیم میشوند. در این مقاله به بررسی انواع دندان مصنوعی پرداختیم
1. انواع دندان مصنوعی
دندان های مصنوعی به دو دسته کلی ثابت و متحرک تقسیم میشوند. دندان های مصنوعی ثابت مانند ایمپلنت و بریج و تاج و اوردنچر که به طور دائم به دهان متصل میشوند و نیازی به خارج کردن روزانه ندارند. در مقابل، دندان های مصنوعی متحرک مثل پروتزهای کامل یا جزئی و پروتزهای فوری، قابل جابجایی هستند. انتخاب بین این دو نوع دندان مصنوعی به عوامل مختلفی همچون وضعیت سلامت دهان و دندان و سبک زندگی و بودجه و ترجیحا شخصی بیمار بستگی دارد. برای انتخاب بهترین گزینه و دریافت مشاوره تخصصی بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید. دندانپزشک با توجه به شرایط خاص شما مناسب ترین نوع دندان مصنوعی را پیشنهاد خواهد داد.
2. انواع دندان مصنوعی ثابت
پروتزهای مصنوعی ثابت جایگزینی دائمی برای دندانهای از دست رفته هستند. این پروتزها به دلیل اتصال محکم به دهان، نیازی به خارج کردن روزانه نداشته و ظاهری طبیعی و عملکردی شبیه به دندانهای طبیعی دارند.
2.1. ایمپلنت
در این روش پایه های تیتانیومی در استخوان فک کاشته میشوند و پس از جوش خوردن دندان های مصنوعی روی آنها قرار میگیرند. ایمپلنت ها پایدارترین و طبیعیترین نوع پروتزهای مصنوعی به شمار میروند.
2.2. بریج
این پروتز دندانی شامل یک یا چند دندان مصنوعی است که به دندان های طبیعی مجاور متصل میشود. برای ساخت بریج دندان های مجاور تراشیده میشوند و سپس بریج روی آنها قرار میگیرد. به عبارت ساده تر بریج دندان مانند یک پل عمل میکند و فضای خالی بین دندان ها را پر میکند.
2.3. تاج دندان
روکش دندان یک کلاهک مصنوعی است که روی دندان آسیب دیده یا ترمیمی قرار میگیرد تا آن را بپوشاند و به آن استحکام ببخشد. تاج دندان ها در اشکال و اندازه های مختلفی ساخته می شوند تا با دندان های طبیعی همخوانی داشته باشند. در برخی موارد روکش دندان ها برای تکمیل بریج یا ایمپلنت نیز استفاده میشوند.
2.4. پروتز متحرک متکی به ایمپلنت یا اوردنچر
نوعی پروتز دندانی است که با استفاده از ایمپلنت های دندانی به عنوان تکیهگاه به فک متصل میشود. این نوع پروتزها ترکیبی از مزایای پروتزهای ثابت و متحرک هستند و به همین دلیل، به عنوان یکی از بهترین گزینه ها برای جایگزینی دندان های از دست رفته، مورد توجه قرار گرفته اند.
3. مزایای دندان های مصنوعی ثابت
- ظاهر طبیعی تری دارند.
- عملکرد مشابه دندان های طبیعی دارند.
- دارای پایداری و ثبات بالایی هستند.
- اعتماد به نفس بیشتری به شخص میدهند.
4. معایب دندانهای مصنوعی ثابت
- در برخی موارد (مانند ایمپلنت) نیاز به جراحی دارند.
- دارای هزینه بالاتری نسبت به پروتزهای متحرک هستند
- نیاز به مراقبت دقیق از بهداشت دهان و دندان دارند.
5. انواع دندان مصنوعی متحرک
دندان های مصنوعی متحرک گزینه مناسبی برای جایگزینی دندان ها هستند. این نوع دندان ها دارای قابل جابجایی هستند و برای تمیز کردن باید از دهان خارج شوند. هر نوع دندان مصنوعی متحرک مزایا و معایب خاص خود را دارد. دندان های مصنوعی متحرک به طور کلی به دسته های زیر تقسیم میشوند:
5.1. پروتز پارسیل (تکهای)
این نوع پروتزیک راهکار موثر و رایج برای جایگزینی یک یا چند دندان در یک فک است. این پروتزها به دندان های داخل دهان متصل میشوند و از آنها به عنوان تکیه گاه استفاده میکنند.
5.2. پروتز کامل
اگر تمام دندان های یک فک را از دست داده باشید پروتز کامل میتواند تمام دندان های خالی پوشش دهد. این پروتزها به صورت یک صفحه کامل ساخته میشوند و روی لثه ها قرار میگیرند و ظاهری مشابه دندان های طبیعی دارند.
5.3. دندان مصنوعی ژلهای
مواد نرم و انعطافپذیری مثل نایلون یا مواد مشابه برای ساخت پروتز ژلهای به کار میرود. این مواد فشار کمتری به لثه وارد میکنند و باعث میشوند فرد احساس راحتی بیشتری داشته باشد. پروتز ژلهای به دلیل انعطافپذیری بالا، به راحتی با شکل دهان سازگار میشود.
6. مزایای دندان مصنوعی متحرک
6.1. جایگزینی سریع و آسان
دندان مصنوعی متحرک را میتوان به سرعت و به راحتی ساخت و نصب کرد.
6.2. بازگرداندن عملکرد جویدن و صحبت کردن
پروتز مصنوعی متحرک به شما امکان میدهد غذا را به طور موثر بجوید و به همچنین طور واضح صحبت کنید.
6.3. بهبود ظاهر و اعتماد به نفس
دندان های مصنوعی متحرک میتوانند لبخند شما را زیباتر کنند و به شما اعتماد به نفس بیشتری ببخشند.
7. معایب دندان مصنوعی متحرک
7.1. نیاز به مراقبت ویژه
دندان مصنوعی متحرک نیاز به تمیز کردن روزانه و مراقبت ویژه دارد.
7.2. احساس ناراحتی در ابتدا
ممکن است در ابتدا احساس ناراحتی یا خشکی در دهان داشته باشید اما این احساس با گذشت زمان این احساس برطرف میشود.
7.3. تغییر در طعم و بوی غذا
ممکن است در ابتدا طعم و بوی غذا کمی تغییر کند.
7.4. نیاز به تعویض پس از مدتی
دندان مصنوعی متحرک با گذشت زمان نیاز به تعویض یا تعمیر دارد.
8. عوامل موثر در انتخاب نوع دندان مصنوعی
8.1. تعداد دندان های
استفاده از دندان مصنوعی کامل و یا دندان مصنوعی جزئی بستگی به تعداد دندان ها دارد.
8.2. وضعیت لثه و استخوان فک
سلامت لثه ها و استخوان فک در تعیین نوع دندان مصنوعی موثر است.
8.3. بودجه
هزینه دندان مصنوعی ثابت بیشتر از دندان مصنوعی متحرک است.
8.4. سبک زندگی و عادات غذایی
افرادی که فعالیت های ورزشی سنگین دارند یا عادت به جویدن غذاهای سفت دارند بهتر است از دندان مصنوعی ثابت استفاده کنند.
8.5. ترجیحات شخصی
راحتی و ظاهر و هزینه از عواملی هستند که در انتخاب نوع دندان مصنوعی موثر هستند.
9. در نظر داشته باشید
جنس مواد به کار رفته (آکریلیک، پرسلن یا فلز) و رنگ و شکل دندانها از جمله عواملی هستند که در این فرایند باید آنها را در نظر بگیریم. همچنین نحوه قرارگیری و تناسب دندان مصنوعی با دهان افراد در انتخاب و موفقیت این درمان بسیار موثر هستند. دندانپزشک با توجه به شرایط خاص هر بیمار، بهترین نوع و مواد را برای ساخت دندان مصنوعی انتخاب میکند و آن را به گونه ای طراحی میکند که علاوه بر عملکرد مناسب، ظاهری طبیعی و زیبا داشته باشد.
برای انتخاب بهترین نوع دندان مصنوعی متحرک، حتماً با دندانپزشک خود مشورت کنید. دندانپزشک با بررسی وضعیت دهان و دندان های شما، بهترین گزینه را برای شما انتخاب خواهد کرد. شما میتوانید بر اساس انواع دندان مصنوعی انتخاب بهتری بر اساس نیاز خود داشته باشید.