نوشیدنی های قندی ، دشمن پنهان لبخند شما
نوشیدنی های قندی ، بخش جدایی ناپذیری از زندگی مدرن هستند. از نوشابه های گازدار و آبمیوه ها گرفته تا نوشیدنی های انرژی زا و قهوه، همگی در دسترس ما هستند و عطشمان را در گرمای تابستان، سرمای زمستان و پس از یک فعالیت ورزشی رفع میکنند. اما آیا تا به حال به این موضوع اندیشیده اید که این نوشیدنی های خوشمزه و قندی ممکن است چه بلایی بر سر دندان هایتان بیاورند؟
1. نوشیدنی قندی چیست؟
هر نوشیدنی که حاوی قند افزوده شده یا قند طبیعی باشد، در دسته نوشیدنی های قندی قرار میگیرد. این قندها میتوانند شامل ساکاروز (شکر معمولی)، فروکتوز (قند موجود در میوهها) و گلوکز (قند خون) باشند.
1.1 نمونههایی از نوشیدنی های قندی
- نوشابه های گازدار: انواع مختلف کولا، نوشابههای طعمدار، نوشابههای رژیمی
- آبمیوه ها: انواع آب میوه ها مانند آب پرتقال، آب سیب، آب انگور و غیره
- نوشیدنیهای ورزشی: نوشیدنیهای حاوی الکترولیت و قند برای جبران آب و املاح از دست رفته در حین ورزش
- نوشیدنیهای انرژی زا: نوشیدنی های حاوی کافئین، تائورین و قند برای افزایش انرژی و تمرکز
- قهوه و چای شیرین: قهوه و چای به خودی خود قند ندارند، اما افزودن شکر یا شیرینی به آنها، آنها را به نوشیدنی قندی تبدیل میکند.
2. چرا نوشیدنیهای قندی برای دندان ها مضر هستند؟
مشکل اصلی نوشیدنی های قندی ، مقدار بالای قند آنهاست. باکتری های موجود در دهان از قند تغذیه کرده و در این فرآیند،اسید تولید میکنند. این اسیدها به مرور زمان مینای دندان را که لایه محافظ بیرونی دندان است فرسایش میدهند و باعث ایجاد حفره و پوسیدگی دندان ها میشوند.
علاوه بر قند، برخی از نوشیدنی های قندی مانند نوشابه ها، حاوی اسیدهای فسفریک و سیتریک نیز هستند که اسیدها به طور مستقیم به مینای دندان حمله میکنند و آن را ضعیف و شکننده کرده و باعث تسریع فرسایش دندان شود.
3. عواقب مصرف زیاد نوشیدنی های قندی
- پوسیدگی دندان: شایع ترین مشکل دندانی ناشی از مصرف زیاد نوشیدنی قندی است.
- فرسایش دندان: از بین رفتن مینای دندان که منجر به حساسیت دندان و ظاهر شدن لک ههای قهوه ای روی دندانها میشود.
- بیماری لثه: قند موجود در نوشیدنیها میتواند باعث التهاب لثه و خونریزی آن شود.
- خشکی دهان: کافئین موجود در برخی از نوشیدنی های قندی مانند قهوه و نوشیدنیهای انرژی زا، میتواند باعث خشکی دهان شود. بزاق نقش مهمی در شستشوی اسید و باکتریها از دهان دارد و کمبود آن میتواند خطر پوسیدگی دندان و همچنین فرسایش دندان را افزایش دهد.
- افزایش وزن: نوشیدنیهای قندی کالری زیادی دارند و میتوانند به افزایش وزن و چاقی منجر شوند.
4. نوشیدنی های سالم برای سلامت دهان و دندان
برخی از نوشیدنی ها مانند نوشابه، آبمیوه های صنعتی و نوشیدنی های انرژی زا به دلیل داشتن قند و اسید زیاد می توانند به سلامت دهان و دندان آسیب برسانند و منجر به پوسیدگی دندان، فرسایش مینای دندان و بیماری های لثه شوند. در مقابل، نوشیدنی های سالمی نیز وجود دارند که می توانند به سلامت دهان و دندان شما کمک کنند. در ادامه به معرفی تعدادی از این نوشیدنی ها می پردازیم:
4.1. آب
- بهترین نوشیدنی برای سلامتی کلی بدن و دهان و دندان است.
- به طور طبیعی اسیدی یا قندی نیست و به حفظ تعادل pH دهان کمک می کند.
- سموم و مواد زائد را از بدن دفع می کند.
- به هضم غذا کمک می کند.
- باعث بهبود عملکرد کلیه ها میشود.
4.2 چای سبز
- سرشار از آنتی اکسیدان ها است که به رفع با رادیکال های آزاد مضر کمک می کنند.
- می تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن و جلوگیری از بیماری های لثه و سلامت دهان و دندان کمک کند.
- کاتچین موجود در چای سبز می تواند از رشد باکتری های مضر در دهان جلوگیری کند.
4.3 چای سیاه
- حاوی فلوراید است که به تقویت مینای دندان و سلامت دهان و دندان کمک می کند.
- آنتی اکسیدان های موجود در چای سیاه می توانند از التهاب لثه ها جلوگیری کنند.
4.4 شیر کم چرب یا بدون چربی
- منبع کلسیم و فسفر است که برای سلامت دندان ها و استخوان ها ضروری هستند.
- کازئین موجود در شیر می تواند به محافظت از مینای دندان در برابر اسید و کاهش فرسایش دندان کمک کند.
4.5 آب نارگیل
- حاوی الکترولیت های طبیعی مانند پتاسیم و منیزیم است که برای سلامت عضلات و اعصاب ضروری هستند.
- می تواند به هیدراتاسیون بدن کمک کند و از خشکی دهان جلوگیری کند.
4.6 اسموتی های میوه ای
- راهی عالی برای دریافت ویتامین ها، مواد معدنی و فیبر از میوه ها و سبزیجات هستند.
- می توانید از هر نوع میوه و سبزی که دوست دارید در اسموتی خود استفاده کنید.
- برای مثال، می توانید از موز، اسفناج، توت فرنگی و شیر کم چرب یا بدون چربی استفاده کنید.
4.7. آب میوه
- بسیاری از آب مبوه ها منبع ویتامین C بوده و برای سلامت لثه ها ضروری است و به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می کند. کمبود ویتامین C می تواند منجر به خونریزی لثه و بیماری های لثه شود.
- برخی آز آب میوه ها حاوی کلسیم بوده که برای سلامت دندان ها و استخوان ها ضروری است. کلسیم موجود در آب میوه می تواند به تقویت مینای دندان و جلوگیری از پوسیدگی دندان کمک کند.
- بسیاری از آب میوه ها حاوی آنتی اکسیدان هایی هستند که می توانند از سلول های بدن در برابر آسیب محافظت کنند. آنتی اکسیدان ها می توانند به مبارزه با باکتری های مضر در دهان که باعث پوسیدگی دندان و بیماری های لثه می شوند، کمک کنند.
5. راهکار هایی برای محافظت از دندانها در برابر نوشیدنی قندی
- مصرف نوشیدنی های قندی را محدود کنید: بهترین راه برای محافظت از دندان هایتان، کاهش مصرف این نوشیدنی ها است. سعی کنید آب را به عنوان نوشیدنی اصلی خود انتخاب کنید.
- بعد از مصرف نوشیدنی قندی، دهان خود را با آب بشویید: این کار به زدودن قند و اسید از دهان و سلامت دهان و دندان شما کمک میکند.
- مسواک بزنید و نخ دندان بکشید: دو بار در روز مسواک بزنید و یک بار در روز نخ دندان بکشید تا پلاک و باکتریها را از دندان ها و لثه ها پاک شوند.
- از دهانشویه فلوراید استفاده کنید: روزانه یک بار از دهانشویه فلوراید استفاده کنید تا به تقویت مینای دندان و محافظت از آن در برابر پوسیدگی و سلامت دهان و دندان تان کمک کنید.
- محدودیت در مصرف: اگر آبمیوه می نوشید، مصرف خود را به ۱۲۵ میلی لیتر محدود کنید.
- توجه به برچسب تولید کننده: مواد غذایی با بر چسب “بدون شکر اضافه شده” به معنای نداشتن قند تلقی نمیشوند. مراقب باشید: محصولاتی که ادعا می کنند “بدون شکر اضافه شده“ هستند، هنوز هم می توانند حاوی مقدار زیادی شکر باشند.
- به طور مرتب به دندانپزشک خود مراجعه کنید: برای معاینات چکاپ و اقدامات پیشگیرانه هر ۶ ماه یکبار به دندانپزشکتان مواجعه کنید.