بهداشت دهان و دندان کودکان کلیدی برای یک لبخند سالم
سلامت دهان و دندان کودک از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و مراقبت از دندان های شیری کودکان باید همانند مراقبت از دندان بزرگسالان مورد توجه قرار گیرد. دندان های سالم در کودکان نه تنها به زیبایی لبخند میافزایند، بلکه نقش مهمی در تغذیه مناسب و سلامتی، تکلم صحیح و اعتماد به نفس کودک ایفا نیز میکنند. در این مقاله، به بررسی نکات مهم در زمینه بهداشت دهان و دندان کودکان میپردازیم.
1. چرا بهداشت دهان و دندان کودکان مهم است؟
سلامت دهان و دندان کودک از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و تاثیرات مستقیمی بر سلامت کلی کودکان دارد و بهداشت دهان و دندان کودکان باید جدی گرفته شود.
- پوسیدگی دندان در کودکان: یکی از شایع ترین مشکلات دهانی در کودکان پوسیدگی دندان است. پوسیدگی نه تنها باعث درد و ناراحتی میشود، بلکه میتواند منجر به عفونت، تب و حتی مشکلات جدی تر سلامتی شود.
- تأثیر بر تغذیه: دندان های سالم به کودکان کمک میکند تا غذا را به خوبی بجوند و مواد مغذی مورد نیاز بدن را دریافت کنند. پوسیدگی و درد دندان میتواند باعث کاهش اشتها و در نتیجه سوء تغذیه کودک شود.
- تکلم صحیح: دندان ها نقش مهمی در تولید صداهای مختلف دارند و مشکلات دندانی می توانند بر روی تکلم کودک تأثیر منفی بگذارند.
- رشد صورت و فک: دندان ها نقش مهمی در رشد صحیح صورت و فک دارند. مشکلات دندانی در سنین کودکی می توانند منجر به ناهنجاری های فکی و مشکلات تنفسی شوند.
- اعتماد به نفس: لبخند زیبا به کودک اعتماد به نفس بیشتری میبخشد و باعث بهبود روحیه و شادی او میشود.
- سلامت عمومی: برخی مطالعات نشان می دهند که بیماری های دهان و دندان ممکن است با برخی بیماریهای عمومی مانند بیماری های قلبی، دیابت و برخی بیماری های سیستم ایمنی مرتبط باشند.
2. مراقبت از دندانهای کودکان از چه سنی باید شروع شود؟
مراقبت از دندان های شیری کودک باید از همان اولین دندان ها آغاز شود تا از مشکلات دندانی در آینده جلوگیری شود. تاکید بر تفاوت مراقبت در سنین مختلف مراقبت از دندان های کودک در هر مرحله از رشد او نیازمند توجه ویژه ای است. همچنین در طول این مدت نیز باید به طور مرتب معاینات دوره ای کودکتان را نزد دندانپزشک انجام دهید.
- نوزادان: از زمان ظهور اولین دندان شیری (حدود ۶ ماهگی)، والدین باید مرتب دندان های کودک را با یک پارچه مرطوب تمیز کنند. میتوانید از یک مسواک نرم و مخصوص کودک برای تمیز کردن دندانهای شیری کودک استفاده کنید. از خمیر دندان برای تمیز کردن دندان کودکان استفاده نکنید و فقط از آب استفاده کنید. هنگامی که اولین دندان ها در آمدند و یا در سن ۱۲ ماهگی به دندانپزشک مراجعه کنید.
- کودکان نوپا: از یک مسواک نرم و مخصوص کودک برای تمیز کردن دندانشان استفاده کنید و ازسن ۱۸ ماهگی میتواند از خمیردندان برای مسواک زدنشان استفاده کنند. این کودکان باید دو بار در روز مسواک بزنند و همچنین از نخ دندان برای تمیز کردن فضای بین دندان هایشان استفاده کنید.
- کودکان زیر شش سال: حتما از نخ دندان برای تمیز کردن دندان های کودکان استفاده کنند و دو بار در روز مسواک بزنند. از خمیردندان حاوی فلوراید قوی برای مسواک زدنشان استفاده کنند، مگر اینکه دندانپزشک کودکتان غیر از این توصیه کند.
- کودکان بالای شش سال: تا سن ۸ الی ۹ سالگی به کودک خود در مسواک زدن و نخ دندان کشیدن کمک کنید. کودک حداقل دو بار در روز مسواک بزند و از نخ دندان استفاده کند و از خمیر دندان بزرگسالان یا ۶+ فلوراید برای مسواک زدن استفاده کند.
3. روشهای مراقبت از دندانهای کودکان
مراقبت از دندان های کودکان از همان ابتدای رویش اولین دندان شیری بسیار مهم است. با رعایت این نکات میتوانید به سلامت دهان و دندان کودک خود کمک کنید و از پوسیدگی دندان در کودکان جلوگیری کنیم.
3.1. مسواک زدن
- از همان ابتدا شروع کنید: از زمانی که اولین دندان کودک رویش میآید، باید با استفاده از مسواک نرم و بدون خمیر دندان یا مقدار بسیار کمی خمیر دندان مخصوص کودکان، دندان های او را مسواک بزنید.
- آموزش به کودک: به تدریج به کودک آموزش دهید تا خودش دندان هایش را مسواک بزند.
- مدت زمان مسواک زدن: حداقل دو دقیقه دندان های کودک را مسواک بزنید.
- نحوه مسواک زدن: تمام سطوح دندان ها، از جمله لثه ها و زبان را مسواک بزنید.
3.2. نخ دندان کشیدن
- از سن مناسب: از زمانی که دندان های کودک به هم چسبیدند، باید از نخ دندان استفاده کنید.
- نحوه استفاده: به آرامی و با دقت نخ دندان را بین دندان ها بکشید تا کودک احساس ناراحتی نداشته باشد.
3.3. مراجعه به دندانپزشک
- ویزیتهای منظم: هر ۶ ماه یکبار کودک را برای معاینه به دندانپزشک کودک ببرید.
- اولین ویزیت: اولین ویزیت دندانپزشکی کودک باید در یک سالگی یا تا زمانی که اولین دندان او رویش کرد انجام شود.
3.4. تغذیه مناسب
- محدود کردن قند: مصرف شیرینی ها، آبنبات ها و نوشابه های گاز دار را محدود کنید.
- تغذیه سالم: به جای غذاهای شیرین، از میوه ها، سبزیجات و لبنیات استفاده کنید.
3.5. فلوراید
- اهمیت فلوراید: فلوراید به تقویت مینای دندان کودکان کمک میکند و از پوسیدگی دندان هایشان جلوگیری میکند.
- منابع فلوراید: آب آشامیدنی فلوراید دار، خمیردندان های حاوی فلوراید منابع بسیار خوبی برای تامین فلوراید کودکتان هستند.
3.6. عادات دهانی
- مکیدن انگشت و شست: این عادات می توانند به تغییر شکل دندان ها و فک منجر شوند.
- دندان قروچه: در صورت مشاهده دندان قروچه، به دندانپزشک کودک مراجعه کنید.
4. نکات مهم برای والدین
- الگو باشید: کودکان از والدین خود تقلید میکنند. بنابراین، شما باید خودتان به بهداشت دهان و دندان اهمیت دهید. به کودک آموزش دهید که مراقبت از دندان های شیری در سلامتی آنها موثر است.
- مسواک زدن را به یک بازی تبدیل کنید: برای کودکان، مسواک زدن میتواند یک کار خسته کننده باشد. با استفاده از مسواکهای رنگی، خمیر دندان های طعم دار و آهنگ های شاد، مسواک زدن را برای آنها جذاب کنید.
- مسواک و خمیردندان مناسب: از مسواک نرم و خمیردندان مخصوص کودکان استفاده کنید
- به دندانپزشک بروید: از همان ابتدا، کودک را با محیط دندانپزشکی آشنا کنید و به او اطمینان دهید که مراجعه به دندانپزشک اطفال ترسناک نیست.
به یاد داشته باشید که سلامت دهان و دندان کودک ، سرمایه ای است که برای آینده کودکتان بسیار مهم است.